Non-verbaal sturen

Als procesbegeleider van een bijeenkomst heb je een aantal extra mogelijkheden ten opzichte van de groep die je begeleidt. Je kunt vaak de agenda bepalen en daarmee het proces inrichten. Je kunt de tafels anders schikken waardoor er een optimale vergaderruimte ontstaat. En je kan achteraf het verslag maken en daarmee nog extra duidelijkheid verschaffen. Tijdens de bijeenkomst heb je de ‘macht van de pen’: jij schrijft op de flip-over waardoor je een focuspunt van de bijeenkomst bent. Je kunt doorvragen, samenvatten, herkaderen en mensen het woord geven. Toch is er nog een arsenaal aan instrumenten die je als procesbegeleider kan inzetten: de non-verbale sturing. In dit artikel leg ik met een aantal plaatjes uit hoe dat werkt.

Kiesler

Het non-verbaal sturen is gebaseerd op de patrooninterruptie van Kiesler in de verticale as van de Roos van Leary: boven-onder of dominant-volgend. Het geeft de mate van dominantie aan. Dominant gedrag is boven en gedrag dat nauwelijks of niet dominant is, is onder. De mate van dominantie roept een tegengestelde reactie op. Bijvoorbeeld: als iemand heel volgend is, neemt de ander een leidende rol op zich. En andersom. Dit heet ook wel complementair gedrag.

Non-verbale signalen van dominantie

Dominantie is non-verbaal zichtbaar doordat iemand zich groter maakt, dichterbij komt staan of zijn blik direct op jou richt. Volgend gedrag ziet er tegenovergesteld uit: klein, afgewende blik, terugtredend.

Non-verbaal sturen

Volgens Kiesler (Roos van Leary) zal de groep mij volgen als ik mij dominant opstel. Als ik mij volgend en afwachtend opstel, zal de groep initiatief nemen. Je maakt daar in het procesbegeleiden gebruik van door het woord te nemen of een stilte te laten vallen. Maar ook door je groot of klein te maken. Zonder dat je iets zegt laat je aan de groep weten of jij dominant bent en wil dat zij luisteren. Of dat jij je klein maakt en wil dat zij initiatief nemen. In onderstaande tabel is dit uitgewerkt:

Non-verbaalReactie groep
DominantDichtbijGroep volgt
StaanNaar je opkijken
Duidelijk pratenGroep luistert
AankijkenMensen kijken weg
VolgendVer weg staanGroep neemt het over
ZittenGesprek onder gelijken
Stiltes laten vallenEen ander neemt het woord
WegdraaienOnderlinge discussie laait op

Onderstaand laat ik een aantal bewegingen zien van de procesbegeleider en het effect dat dit op de groep heeft. Voor het gemak heb ik schematisch een tafelopstelling in U-vorm getekend met een flip-over ervoor. Het rode figuurtje is de procesbegeleider (Pbg); zijn gezicht zit aan de ronde kant. Als er een spreker is, is deze grijs gemaakt.

Het is erg effectief om met deze houdingen en posities te sturen omdat het minder bewust wordt geregistreerd door de groep. Het roept minder weerstand op dan als je zegt: “kunnen we het even centraal houden, ik geloof dat X iets wil zeggen”.

NL

Inloggen

Log in voor toegang tot je eerdere bestellingen en exclusieve hulpbronnen, oefeningen en de uitgebreide beïnvloedingsprolfiel-scan. Nog geen account? Log dan hier in na je eerste bestelling.

Heb je een exemplaar van het boek ‘Laat die overtuiging los’? Maak dan hier een account aan met de code uit je boek.

Programma werkconferentie 17 april 2024

09.00 uur
Ontvangst met koffie en thee in het Zendstation te Lopikerkapel

09.30 uur
Interactieve workshop met Bart Verhaagen over de wereld van onze overtuigingen. Waar komt ons gedrag vandaan en hoe kun je dit beïnvloeden? Via het Perspectief Principe bespreken we de 12 vormen van beïnvloeden en de methode van het Beïnvloedingskompas.

11.00 uur
Tijdens de koffiepauze ga je zelf aan de slag om belemmerende overtuigingen naar boven te halen in een gesprek met een collega deelnemer.

11.30 uur
Demonstratie van de toepassing van alle vormen van beïnvloeden met een casus van iemand uit de zaal. Je ervaart direct op welke manier je ruimte kunt scheppen in knellende patronen.

12.30 uur
Tijdens de middagpauze ontvang je een gesigneerd exemplaar van het boek ‘Laat die overtuiging los’ en ontmoet je andere professionals bij een heerlijke lunch.

13.30 uur
Kies uit twee parallelle workshops:

Wat kunnen we leren van alle breinwetten uit de neuromarketing die ons overhalen om van alles in supermarkten en online te kopen? In de workshop onderzoek je op welke manier je deze kennis kunt inzetten in de dagelijkse praktijk

Hoe kun je zorgen dat vergaderingen niet eindeloos duren en vol zitten met herhalingen en stokpaardjes? Je gaat zelf oefenen met het zetten van een kader en leert de taal die mensen hierin meeneemt.

14.45 uur
Pauze

15.15 uur
Kies nogmaals uit twee parallelle workshops:

Hoe kun je hypnose en conversational trance inzetten in jouw werkpraktijk? Je gaat in deze workshop zelf oefenen met trance taal voor alledaagse toepassingen. Zodat je weerstand ombuigt naar samenwerking.

Hoe pas je de Krijgskunst Aikido toe zodat je goed gecentreerd en volledig in je kracht staat? Hoe kun je mensen in beweging brengen vanuit de overtuiging dat ze graag willen bewegen?

16.30 uur
Plenaire afronding

17.00 uur
Feestelijke borrel