In het World Economic Forum vond de afgelopen weken een discussies plaats over ‘Defending the truth’. In deze video zie je de hoofdredacteur van de Wall Street Journal,  Emma Tucker die zegt dat zij vroeger bepaalden wat een feit was. En dat is niet meer zo.

We zijn beland in een tijdperk van multi-dimensionale waarheden. Er is niet meer één feit; iets is alleen waar vanuit een bepaald perspectief.

Dat was vroeger ook al zo, maar toen waren er weinig internetbronnen beschikbaar om andere waarheden te onderzoeken. In de tweede wereldoorlog kwam het fenomeen propaganda op toen Goebbels het moreel van de Duitse bevolking hoog hield door ze selectief te voorzien van informatie. In de oorlogen tegen Slobodan Milošević en Saddam Hoessein, werden beiden in de westerse media regelmatig afgeschilderd als “erger dan Adolf Hitler”. In Servië en Irak werd dit afgedaan als propaganda, terwijl in het Westen de indruk bestond dat met heel verschrikkelijke figuren te doen was. We kwamen er pas veel later achter dat Saddam helemaal geen massavernietigingswapens had. Terwijl dat wel het verhaal was waarom de Golfoorlog moest worden gestart.

Het perspectief van de Westerse wereldleiders blijft voor ons toch wel een aantrekkelijke benadering van de waarheid. De waarheden vanuit het Kremlin, de Chinese communistische partij, protesterende boeren of zweverige types nemen we niet serieus. Dat valt allemaal in de categorie desinformatie of complottheorie.

Ursula von der Leyen, de president van de Europese Commissie, heeft dit ook gezegd: “The top concern for the next two years is not conflict, or climate, it is disinformation and misinformation. The boundary between online and offline is getting thinner and thinner, and this is even more important in the era of generative AI.” Ik denk dat we er aan moeten wennen dat er niet meer één waarheid is. Dat de werkelijkheidsbeleving verandert als je van perspectief wisselt. Dat is in eerste instantie problematisch maar het geeft ook veel mogelijkheden. Want als je vastzit in een absoluut knelpunt, kun je je daaruit bevrijden door van perspectief te veranderen. Daar gaat het boek over dat in april uitkomt: ‘Laat die overtuiging los’. Je kunt het nu al bestellen via deze link